10
lis

Obowiązek sporządzania planu wychowawczego został wprowadzony z uwagi na to, że Sądy bardzo często pozostawiały władzę rodzicielską obojgu rodzicom pobieżnie badając, czy faktycznie istnieje zgodność między nimi co do sposobu wychowywania i opieki nad dzieckiem.

Dlatego też w wyniku nowelizacji kodeksu rodzinnego od czerwca 2009 r. sąd w wyroku rozwodowym może pozostawić władzę rodzicielską obojgu rodzicom tylko gdy uzna, że rodzice pomimo rozłąki są w stanie współdziałać ze sobą w sprawach dziecka. Jeśli takiego porozumienia nie będzie sąd powinien powierzyć władzę rodzicielską jednemu z rodziców, ograniczając ją drugiemu.

Rodzicielski plan wychowawczy jest porozumieniem rodziców co do sposobu sprawowania opieki nad wspólnym dzieckiem przez rodziców, którzy żyją w rozłączeniu z uwagi na rozwód, czy separację.

Plan wychowawczy jest nazywany również porozumieniem wychowawczym, czy planem rodzicielskim. Nieważne jak swoje porozumienie z drugim rodzicem nazwiesz, ważne co w nim zawrzesz.

Co powinno się w planie znaleźć?

W planie obowiązkowo określamy:

– miejsce pobytu dziecka tj. czy ma ono mieszkać z matką, czy z ojcem

– kontakty z dzieckiem określając przy tym dokładnie w jakie dni i w jakich godzinach rodzic ma prawo do widzeń z dzieckiem;

– formę kontaktów z dzieckiem, a więc czy rodzic może np. spędzać z dzieckiem czas samodzielnie, bez obecności drugiego rodzica;

– sposób wykonywania władzy rodzicielskiej, a więc jakie decyzje odnośnie dziecka muszą zostać podjęte wspólnie, a jakie mogą zostać podjęte przez rodzica samodzielnie, bez konsultacji.

Dodatkowo możemy określić:

– kwestie finansowe, a więc wysokość ponoszonych kosztów utrzymania dziecka przez każde z rodziców, kwestie płatności z wakacje, ferie, wyprawkę wrześniową, większe zakupy typu kupno odzieży zimowej, wycieczki szkolne, czy zajęcia pozalekcyjne;

– kwestie spędzania wakacji, czy świąt np. z kim dziecko spędza pierwszy miesiąc wakacji, a z kim drugi, jak wygląda opieka w czasie 2 – tygodniowych ferii zimowych, z kim dziecko spędzi wigilię, a z kim pierwszy dzień świąt;

– sprawy zdrowotne, a więc leczenie dziecka zarówno w sytuacjach nagłych jak i wizyty kontrolne, szczepienia, badania profilaktyczne;

– kwestie kontaktów z dalszą rodziną np. dziadkami.

Zasadniczo im bardziej szczegółowo tym lepiej, tym mniejsze pole do nadużyć dla rodziców w przypadku konfliktu.

Jaką formę powinien mieć plan?

Przepisy mówią tylko o tym, że konieczne jest porozumienie. Milczą na temat formy, a więc może ona być dowolna.

Plan może zostać sporządzony jeszcze przez złożeniem pozwu o rozwód/separację i załączony do tego pozwu. Może zostać wniesiony już w trakcie postępowania w formie wniosku, ale może też przybrać postać ustną poprzez wysłuchanie na rozprawie i zapisanie w protokole.

Plan możecie sporządzić samodzielnie, ale dobrym pomysłem jest udanie się w tym celu do mediatora. Mediator będzie szczególnie pomocny gdy ciężko wam dojść do porozumienia co do niektórych kwestii opieki nad dzieckiem. Pomoże wam on ustalić wspólne stanowisko.

Czy sporządzony przez rodziców plan wiąże sąd?

Nie. Plan nie jest wiążący dla sądu. Podlega jego ocenie, czy na jego podstawie jest możliwe zgodne współdziałanie rodziców. Bierze przy tym pod uwagę dobro dziecka.

Jeśli sąd dojdzie do przekonania, że współdziałanie jest niemożliwe na podstawie złożonego planu, będzie rozstrzygał o władzy rodzicielskiej i kontaktach z dzieckiem na podstawie całokształtu sprawy.

Czy raz sporządzony plan można zmieniać?

Tak. Plan wychowawczy nie jest częścią wyroku. Raz ustalony plan może być w późniejszym czasie zmieniany i uzupełniany, aby dostosować go do aktualnej sytuacji życiowej dziecka jak i rodziców.

Jak sporządzić plan? Od czego zacząć?

Zanim przystąpicie do sporządzania planu musicie poznać kilka zasad i pamiętać o nich w trakcie pisania:

1. Dobro dziecka jest najważniejsze. Nie traktujcie go jak karty przetargowej, a planu jak narzędzia do odegrania się na małżonku;
2. Dziecko potrzebuje obojga rodziców. Sporządźcie plan, który pozwoli zachować udane relacje dziecka z obojgiem rodziców.
3. W przypadku dziecka starszego, nastoletniego należy mieć na uwadze jego zdanie i w miarę możliwości zamieścić w planie wychowawczym jego życzenia.
4. Nie ma rozwiązania, które odpowiadało by w 100% obojgu rodzicom. Musicie wypracować kompromis, z czegoś zrezygnować na rzecz drugiej strony.

Pomocne będą też poniższe pytania:

1. Gdzie będzie miejsce pobytu dziecka? U którego z rodziców?
2. W jakie dni, godziny, weekendy dziecko będzie przebywało z każdym z rodziców?
3. W jakiej formie rodzice będą się z dzieckiem kontaktować? (widzenia w obecności drugiego rodzica, widzenia samodzielne, nocowanie u drugiego rodzica, kontakt telefoniczny, mailowy)
4. Czy z dzieckiem mogą się widywać/zajmować osoby trzecie? (dziadkowie, dalsza rodzina, nowi partnerzy rodziców)
5. Jak będą wyglądać wakacje dziecka? Jakie tygodnie/miesiące będzie spędzać z każdym z rodziców? Jak będzie wyglądać kwestia wyjazdów za granicę? Czy drugi rodzic musi wyrazić zgodę na wybrane miejsce wakacji?
6. Jakie święta dziecko będzie obchodzić? W jaki sposób i z kim?
7. Kto będzie chodził na wywiadówki w szkole?
8. W jakich zajęciach pozalekcyjnych będzie uczestniczyć dziecko? Kto pokryje koszt zajęć?
9. Jak często zamierzacie dokonywać weryfikacji planu wychowawczego?
10. Kto będzie decydował o wyborze szkoły?
11. Jak i z kim dziecko będzie spędzać urodziny?

Poniżej udostępniam przykład takiego planu. Możesz go pobrać i dostosować do swojej sytuacji.

RODZICIELSKI PLAN WYCHOWAWCZY